เกษตรกรบ้านโคกล่าม-แสงอร่าม ร่วมหน่วยงานในพื้นที่และปิดทองหลังพระ ปลูกป่าวันแม่ ป่าต้นน้ำอ่างเก็บน้ำห้วยคล้าย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

กิจกรรมปลูกป่าเฉลิมพระเกียรติอ่างเก็บน้ำห้วยคล้าย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ บ้านโคกล่าม แสงอร่าม ตำบลกุดหมากไฟ อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี เป็นกิจกรรมหนึ่งในโครงการปลูกป่าต้นน้ำอ่างเก็บน้ำห้วยคล้ายฯ เพื่อแก้ปัญหาภัยแล้ง ฟื้นฟูระบบนิเวศ และสร้างความชุมชื้นให้แก่ป่าต้นน้ำในเขตพื้นที่อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี โดยนำแนวคิด “เติมน้ำ โดยการเพิ่มป่า” และแนวพระราชดำริ “ปลูกป่าในใจคน” มาเป็นหลักดำเนินการของโครงการ คือ การจะปลูกป่านั้นควรปลูกป่าในใจคนเสียก่อน แล้วคนเหล่านั้นก็จะพากันปลูกต้นไม้ และรักษาต้นไม้ด้วยตนเอง

นายเศรต จันทร์หอม ผู้ใหญ่บ้านแสงอร่าม กล่าวว่า “วันนี้ชาวบ้านมากันแต่เช้า ใส่หน้ากากอนามัยกันมาเลย มาช่วยกันปลูกป่าวันแม่ เหนื่อยนิดหน่อย แต่ทุกคนก็ภูมิใจ ที่ได้ทำความดี โครงการปลูกป่าเริ่มมาตั้งแต่ปีที่แล้ว ชาวบ้านช่วยกันสำรวจพื้นที่ป่า สร้างโรงเพาะกล้า ช่วยกันเก็บเมล็ดพันธุ์และเพาะกล้าไม้ไว้ก่อนแล้ว เช่น มะค่าโมง พยูง ยางนา ประดู่เผือก ตะเคียนหิน.. พอถึงวันนี้ก็เป็นวันมงคลพอดี วันเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระพันปีหลวง ชาวบ้านและหน่วยงานในพื้นที่ประมาณ 200 คน จึงได้ร่วมกันนำพันธุ์กล้าไม้ที่เตรียมไว้ตั้งแต่สิงหาคมปีที่แล้ว อายุได้ 1 ปี ไปปลูกเสริมเพิ่มความหนาแน่นในพื้นที่ป่าต้นน้ำและป่าชุมชนบริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยคล้ายฯ ปลูกไปได้เกือบ 20,000 ต้นเลย”

โครงการปลูกป่าต้นน้ำเริ่มต้นขึ้นเมื่อเดือนมีนาคม 2563 มีชาวบ้านโคกล่าม-แสงอร่าม ประชาชนจิตอาสา และหน่วยงานในพื้นที่ เช่น อำเภอหนองวัวซอ ศูนย์ป่าไม้อุดรธานี หน่วยจัดการต้นน้ำลำห้วยหลวง สำนักงานเทศบาลกุดหมากไฟ ธนาคารเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธกส.) และมูลนิธิปิดทองหลังพระฯ ร่วมกันฟื้นฟูระบบนิเวศป่าต้นน้ำเพื่อคืนสภาพความสมบูรณ์ให้แก่ผืนป่า มีการจัดกิจกรรมที่เน้นการมีส่วนร่วม ได้แก่ กิจกรรม “สำรวจพื้นที่ป่า” เพื่อเก็บข้อมูลสำหรับปลูกป่า แนวเขตกันไฟ กิจกรรม “สร้างโรงเรือนเพาะกล้าไม้” กิจกรรม “เก็บเมล็ดพันธุ์ไม้” กิจกรรม “เตรียมดิน กรอกถุงดิน” และกิจกรรม “เพาะกล้าไม้” และ กิจกรรม “ปลูกป่า” โดยมีการให้ความรู้เฉพาะในแต่ละเรื่อง และการดูแลรักษาป่าต้นน้ำ ป่าชุมชนควบคู่ไปพร้อมกันด้วย โดยสร้างประโยชน์ให้เกิดขึ้น 5 ประการ ได้แก่ 1.ป่าต้นน้ำมีความชุ่มชื้นสมบูรณ์มากขึ้น 2.แหล่งน้ำต้นทุนมีปริมาณเพียงพอทำการเกษตร 3. บรรเทาและแก้ไขปัญหาภัยแล้ง 4.ป้องกันไฟป่า และ 5. เสริมสร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับเกษตรกรในพื้นที่

จากแนวพระราชดำริ “ปลูกป่าในใจคน” ปิดทองหลังพระฯ อำเภอหนองวัวซอและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ร่วมกันสร้างการรับรู้และทำความเข้าใจแก่เกษตกรและประชาชนในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ตระหนักถึงความสำคัญต่อการมีป่าไม้ที่สมบูรณ์ และประโยชน์ที่จะได้รับ ที่สำคัญจะเป็นต้นแบบในการแก้ปัญหาให้กับเกษตกรในพื้นที่อื่นๆ ภายในจังหวัดอุดรธานีอีกด้วย

การดำเนินโครงการฯ เป็นไปอย่างมีส่วนร่วมจากทั้งหน่วยงานภาครัฐ และเกษตกรในชุมชน ปัจจุบันมีคณะกรรมการป่าชุมชน ทำหน้าที่ดูแลรักษาป่าต้นน้ำ ป้องกันไฟไหม้ป่า สำรวจแนวกันไฟ พื้นที่ปลูกป่าเสริม และรณรงค์ให้ชาวบ้านเข้าร่วมในกิจกรรมต่างๆ ของโครงการอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง เพื่อให้ได้ปริมาณพันธุ์กล้าไม้ที่มากขึ้นสำหรับนำไปปลูกป่าเสริมในระยะเวลาที่เหมาะสมต่อไป