มูลนิธิปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ

ผลจากการโครงการฝ่าวิกฤติด้วยเศรษฐกิจและสังคมฐานรากให้พัฒนาก้าวไปตามแนวพระราชดำริ ซ่อมแซมแหล่งน้ำชุมชนลุ่มน้ำมูล 5 โครงการ ใน 5 จังหวัดภาคอีสาน ส่งผลให้บ้านเมืองไผ่หมู่ 4 ตำบลเมืองบัว อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ หนึ่งในชุมชนที่เข้าร่วมครั้งนี้สามารถขยายผล ต่อยอด จำหน่ายใบหม่อนเลี้ยงใหม่ และส่งโรงงานทำชาขายประเทศญี่ปุ่นได้เพิ่มขึ้น

หลังจากนายวิทวัส เอื้อนไธสง ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มปลูกหม่อนเลี้ยงไหมบ้านเมืองไผ่ ร่วมกับทีมคณะกรรมการกลุ่มประสานกับพ่อค้าผู้รับซื้อใบหม่อนเข้ามาดูแปลงหม่อนในพื้นที่จนได้ข้อตกลงทำสัญญาซื้อขายให้ทางกลุ่มผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงใหม่ ส่งใบหม่อนให้ในราคากิโลกรัมละ 7 บาทตลอดทั้งปี สมาชิกของกลุ่มจะเก็บรวบรวมส่งให้ทุกเช้า โดยเริ่มมาตั้งแต่วันที่ 27 พฤษภาคมที่ผ่านมาเกิดจากผลของการทำระบบส่งน้ำเข้าแปลงต้นหม่อนโดยการร่วมมือสนับสนุนของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย กับสถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ

“ตอนนี้ใบหม่อนกำลังโตและสวย มีพ่อค้ามารับซื้อใบ และส่วนหนึ่งคือเลี้ยงจำหน่ายเส้นไหม วัตถุประสงค์ของกลุ่มคืออยากให้สมาชิกชาวบ้านในชุมชนมีอาชีพเสริมและมีรายได้เสริมเพื่อใช้จ่ายในครัวเรือน ส่วนทางผู้รับซื้อใบหม่อนนำส่งบริษัท ทำชาใบหม่อนส่งประเทศญี่ปุ่น”

บ้านเมืองไผ่ ในตำบลเมืองบัว เป็นชุมชนที่ปลูกหม่อนเลี้ยงไหมที่ใหญ่ที่สุดของอำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ มีพื้นที่ปลูกหม่อน 12 ไร่ แบ่งเป็นแปลงหม่อน 53 แปลง สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจผู้ปลูกหม่อน 38 ราย จะมีรายได้ประมาณ 700 บาท ต่อการเก็บใบหม่อนขาย 1 ครั้งต่อแปลง จัดเป็นรายได้หลักของชุมชน ทั้งจากการขายใบหม่อน และนำใบหม่อนไปเลี้ยงตัวไหมเพื่อทำใยไหมส่งขาย หลังจากสาวเส้นไหมหมดแล้วยังนำตัวอ่อนหนอนไหมที่เป็นดักแด้จำหน่ายเสริมรายได้เพิ่มได้อีกด้วย

แต่การปลูกต้นหม่อนไม่สามารถทำได้ตลอดทั้งปีจากปัญหา เรื่องระบบส่งน้ำเข้าแปลงทำได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ แม้ในบริเวณหมู่บ้านจะมีแหล่งน้ำอยู่ ทำใหช่วงหน้าแล้ง ต้นหม่อนขาดน้ำและยืนต้นตาย เพราะระบบน้ำเข้าไม่ถึงแปลงปลูกหม่อน ใบไม่สมบูรณ์ขายไม่ได้ราคา แม้พ่อค้าคนกลางจะรับซื้อไม่อั้น แต่เกษตรกรก็ไม่มีขายให้

การเสริมศักยภาพระบบส่งน้ำหนองยาง บ้านเมืองไผ่เกิดขึ้นในปี 2565 มีการจัดสรรงบสนับสนุนตามโครงการฝ่าวิกฤติด้วยเศรษฐกิจและสังคมฐานรากให้พัฒนาก้าวไปตามแนวพระราชดำริ ซ่อมแซมแหล่งน้ำชุมชนลุ่มน้ำมูล 5 โครงการ ใน 5 จังหวัดภาคอีสาน ทำให้เกษตรกรพร้อมต่อยอดสร้างอาชีพหลังได้รับน้ำ บ้านเมืองไผ่เป็นหนึ่งในโครงการด้วยงบประมาณ 311,000 บาทสำหรบค่าวัสดุอุปกรณ์ และมีชาวบ้านในชุมชนมาร่วมแรงทำโครงการด้วยตนเอง

นายวิทวัส กล่าวว่า ชาวบ้านที่ทราบเรื่องโครงการ ดีใจและตื่นตัวกันมาก ชุมชนที่นี่เข้มแข็ง ขอความร่วมมืออะไรก็ร่วมแรงร่วมใจกัน ขาดเพียงแค่เสริมระบบน้ำให้ทั่วถึงชุมชนก็จะไปได้ไกล จะเห็นได้ว่าแม้แต่ผู้สูงอายุก็มาช่วยลงมือลงแรงต่อท่อเข้าแปลงหม่อน เพราะเขาอยากได้น้ำจริงๆ

การดำเนินโครงการฯในพื้นที่บ้านเมืองไผ่มี 2 จุด ประกอบด้วยการต่อท่อเสริมระบบกระจายน้ำเข้าแปลงปลูกหม่อนความยาวประมาณ 2,120 เมตร อีกจุดคือบริเวณแปลงปลูกผักอินทรีย์ชุมชน ใช้ระบบโซล่าเซลล์สูบน้ำขนาด 300 วัตต์ จำนวน 3 แผง ก่อสร้างหอถังน้ำสูง 6 เมตร พร้อมถังเก็บน้ำจำนวน 2,500 ลิตร 2 ถัง มีพื้นที่รับประโยชน์ 15 ไร่

“ต่อไปหน้าแล้ง ต้นหม่อนที่นี่ก็ไม่ต้องยืนต้นตายและสามารถขายได้อย่างต่อเนื่องให้ชุมชนมีรายได้ตลอดทั้งปี นอกจากนี้ยังมีแปลงผักที่ช่วยลดรายจ่ายและหากเหลือก็ขายเพื่อเป็นรายได้เสริมให้กับเกษตรกรอีกด้วย และในอนาคต จะสร้างที่นี่ให้เป็นศูนย์เรียนรู้หม่อนไหมครบวงจร เรียกได้ว่าใครอยากรู้เกี่ยวกับหม่อนไหม ต้องนึกถึงบ้านเมืองไผ่”

นางสาววันเพ็ญ หาญเสมอ นายอำเภอชุมพลบุรี กล่าวว่าหลังจากกลุ่มปลูกหม่อนเลี้ยงไหมบ้านเมืองไผ่ มีการบริหารจัดการระบบน้ำในแปลงหม่อน ตลอดทั้งการบำรุงดูแลจนต้นหม่อนโตไวใบสวย เป็นจุดเริ่มต้น ที่มีพ่อค้าสนใจเข้ามารับซื้อใบหม่อนส่งบริษัททำชาใบหม่อนกับสมาชิกกลุ่มปลูกหม่อนบ้านเมืองไผ่ โดยข้อตกลงนั้น จะมารับซื้อใบหม่อนอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน ทุกสัปดาห์ ทุกเดือน ทำให้สมาชิกในกลุ่ม มีการจำหน่ายใบหม่อน และการเลี้ยงเพื่อขายเส้นไหม เป็นรายได้แสริมเพิ่มเข้ามาในครัวเรือน

“ต้องขอบคุณตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และ ปิดทองหลังพระฯ ที่ได้นำโครงการดีๆ ช่วยเสริมศักยภาพชุมชน หน่วยงานราชการก็มองว่าชุมชนที่นี่เข้มแข็ง หากได้เสริมและต่อยอดอีกเพียงนิดเดียว ก็จะพัฒนาไปได้อีกไกล เราเชื่อว่าเมื่อน้ำมา ก็จะได้เห็นแปลงหม่อนที่นี่เขียวและอุดมสมบูรณ์ตลอดทั้งปี”