พระราชประวัติ

สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ
(พระอิสริยยศในเวลานั้น) ทรงตระหนักมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ถึงพระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่ที่พระองค์จะต้องรับสืบทอดต่อจากสมเด็จพระบรมชนกนาถ ดังปรากฏในพระราชดำรัสอำลา ประชาชนชาวไทย ผ่านทางวิทยุกระจายเสียงและโทรทัศน์ ครั้งเสด็จพระราชดำเนินไปศึกษาต่อ ณ ประเทศอังกฤษ เมื่อวันที่ ๖ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๐๙ ขณะพระชนมายุ ๑๔ พรรษา ความว่า

เมื่อสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ มีพระชนมายุ ๒๐ พรรษา ระหว่างทรงศึกษาวิชาการทหาร ที่ประเทศออสเตรเลีย ในวันที่ ๒๘ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๑๕ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งการพระราชพิธีสถาปนาเฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณ ขึ้นทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ตามโบราณขัตติยราชประเพณี นับเป็นสยามมกุฎราชกุมารพระองค์ที่ ๓ ของไทย มีพระนามาภิไธยตามจารึก พระสุพรรณบัฏว่า “สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สิริกิติยสมบูรณ สวางควัฒน์ วรขัตติยราชสันตติวงศ์ มหิตลพงศอดุลยเดช จักรีนเรศยุพราชวิสุทธ สยามมกุฎราชกุมาร”

ในมงคลวาระนั้น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้ทรงถวายสัตย์ปฏิญาณในการพิธี ถือน้ำพิพัฒน์สัตยา ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ซึ่งแสดงถึงน้ำพระราชหฤทัยที่ทรงมุ่งมั่นจะทรงบำเพ็ญ พระราชกรณียกิจเพื่อชาติบ้านเมืองและประชาชนชาวไทย ดังความว่า

“...ข้าพระพุทธเจ้า ขอพระราชทานกระทำสัตย์ปฏิญาณสาบานต่อประเทศชาติและประชาชนชาวไทย เฉพาะพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เฉพาะพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ท่ามกลางสันนิบาตนี้ว่า ข้าพระพุทธเจ้า ผู้เป็นมกุฎราชกุมาร จะรักษาเกียรติยศและอิสริยศักดิ์ ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานไว้ เสมอด้วยชีวิต จะภักดีต่อชาติบ้านเมือง จะซื่อสัตย์ต่อประชาชน จะปฏิบัติภาระหน้าที่ทุกอย่างโดยเต็มกำลัง สติปัญญา ความสามารถ และโดยความเสียสละ เพื่อความเจริญ ความสงบสุข และความมั่นคงไพบูลย์ของประเทศชาติไทย จนตราบเท่าชีวิตและร่างกายจะหาไม่...”